Engelli Çocuklarda Beslenme Alışkanlığı
Ülkemizde akraba evliliklerinin çok olmasıyla birlikte engelli çocukların sayısında da bir artış görüyoruz. Yeterli ve dengeli beslenme engelli çocuklarda gelişimin normal olmasını, rehabilitasyona verilen cevabın daha iyi olmasını sağlar. Yetersiz ve dengesiz beslenme ise hastalıkların uzun sürmesi, öğrenilen becerilerin kaybedilmesi gibi sorunlara yol açabilir.
Her engelli çocuk kendi durumuna uygun beslenmelidir. Eğer çocuk kendisi beslenebiliyorsa bu durum desteklenmelidir. Beslenirken yardıma ihtiyacı olan çocuklarda da aile bireyleri ya da bakıcılar tarafından destek gerekmektedir.
Engelli çocuklarda besin alımını zorlaştıran durumların başında yutma güçlüğü gelmektedir. Besinler çiğnendikten sonra yemek borusuna itilmesi, yemek borusu süresince devam etmesi ve mideye ulaşması boyunca meydana gelebilecek herhangi bir sorun yutma güçlüğü olarak adlandırılabilir. Engelli çocuklarda karşılaşabileceğimiz bir diğer sorun da çiğneme güçlüğüdür. Peki, bu durumlarda neler yapılmalıdır?
Öncelikle yemek yerken çocuğun yeri ve pozisyonunun güvenli olması sağlanmalıdır. Çocuk güvenli bir şekilde oturduktan veya yattıktan sonra beslenme işlemine geçince başının yükseltilmesi gerekmektedir. Besinler çocuğa uygun ve alımını kolaylaştıracak şekilde hazırlanmalıdır. Daha çok yumuşak ve püre kıvamındaki besinler olabilir. Sebzeler sebze çorbası olarak, meyveler de meyve suyu veya püre olarak verilebilir. Katı besinler tıkanmaya yol açabileceğinden yumuşatılarak veya küçük parçalara ayrılarak verilebilir. Çocuğun beslenmesi esnasında kaşığa az miktarda besin alınmalıdır. Ayrıca çocuk beslenirken yutup yutmadığı kontrol edilmelidir. Aksi bir durumda art arda gelen besinler tıkanmaya yol açabilir. Bu da çocuğun beslenmesini olumsuz etkiler. Besinler çok sıcak veya çok soğuk olmamalıdır daha çok ılık besinler sıcaklıkları kontrol edilerek verilmelidir. Yutma ve çiğneme güçlüğü olan çocuklarda birden çok beslenmek yerine az az ve sık beslenme önerilmektedir. Engelli çocuklarda aspirasyon (yemeğin soluk borusuna kaçması) riski yüksek olduğundan açık sıvı besinler verilirken dikkatli olunmalıdır.
Büyüme ve gelişme ile yaşıtlarını yakalaması için engelli çocukların beslenmesine özen gösterilmelidir. Her öğünde mutlaka dört temel besin grubunun olması çocuğun beslenmesi açısından oldukça faydalı bir yaklaşımdır. Engelli çocuklar yetersiz beslenme açısından risk altında oldukları için doktorlar, beslenme uzmanları tarafından büyüme ve gelişme takiplerinin yapılması, malnütrisyon değerlendirmelerinin yapılması, çocuğun sağlığı için çok önemlidir.
Engelli çocukların yeterli ve dengeli beslenmesi için aile ve toplumların bilinçlendirilmesi gerekli bir durumdur.