Otizmli Çocuklarda Beslenme
Otizm kelime anlamı itibariyle kendine dönüklüktür. Sosyal ilişkilerde yetersizlik ve tekrarlayıcı davranışların olduğu bir bozukluktur. Otizmli çocuklarda zihinsel yeterlilik ve değişen oranlarda zihinsel yetersizlik görülebilir. Otizmli çocuklarda birtakım beslenme problemleri görülebilir.
Otizmli bebeklerde ilk aylarda emme zayıflığı görülebilir. Ayrıca otizmli bebeklerde ek besinlere geçişlerde de sorunlar yaşanabilir. Bu yüzden bilinçli bir şekilde hareket edilmelidir. Otizmli çocuklar bazı yiyecek ve içecekleri reddedebilirler. Bunun yanında yiyeceklerle ve araç gereçlerle ilgili, hep aynı yere oturma veya hep aynı renk besinleri yemek isteme gibi bazı takıntıları olabilir. Otizmli çocuklar hep aynı sırayla yeme işlemini gerçekleştirmek isteyebilirler. Örneğin sabah peynir ile başlanan kahvaltı ertesi sabah yumurta ile başlarsa bu durumu reddedebilirler. Beslenme işlemini daha çok alışkın oldukları ortamlarda yapmak isteyebilirler. Ayrıca yiyecekleri ağzında bekletebilir veya çiğnemeden yutabilir. Bu durumlara karşı aile dikkatli olmalıdır. Bulantı ve kusma ise görülebilecek diğer beslenme problemlerindendir. Bu tür beslenme problemlerine karşı aile ve bakıcılar bilinçlendirilmeli, çocuğun en uygun şekilde beslenmesi sağlanmalıdır.
Çocukların, su, protein, yağlar, karbonhidratlar, vitamin ve mineraller açısından yeterli bir diyetle beslenmesi ve bu diyete ek olarak egzersizlerini yapması sağlığın korunması ve geliştirilmesinde önemli bir faktördür.
Otizmli çocuklara glüten, kazein ve soyadan fakir bir diyet uygulanmalıdır. Çünkü bu besinlerdeki proteinleri sindirebilecek enzime sahip değildirler bu yüzden sindirim sistemi problemleri yaşanabilir. Glüten buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir. Kazein ise bir süt proteinidir. Kazeinin diyetten çıkarılmasıyla olumlu sonuçlar alınabilir. Soya da bir diğer protein kaynağı besindir. Çoğu işlenmiş besinde bulunabileceğinden etiket okuma alışkanlığı önemlidir.
Otizmlilerde probiyotik ve prebiyotiklerden zengin bir diyet uygulanmalıdır. Fermente süt ürünleri en iyi probiyotik kaynaklarıdır. Otizmliler için en uygun prebiyotik besinler ise sebze ve meyvelerdir.
Uygulanan diyetin ağır metaller ve toksinlerden arınmış olması gerekmektedir. Deniz ürünleri, hazır besinler, hidrojenize yağlar (margarin) çocuğun beslenmesinden çıkarılmalıdır. Bunların yerine organik besinler kullanılmalı ve sebze, meyveler çok iyi yıkanmalıdır. Ayrıca küflü besinlerden, açıkta satılan kuruyemişlerden uzak durulmalıdır. Ayrıca otizmli bireylerin diyetlerinde kafein, tatlandırıcılar gibi uyarıcı maddelerin bulunması risklidir. Otizmli bireylerde basit şeker ve un alımı azaltılmalıdır.
Otizmli çacuklara antioksidan açısından zengin bir diyet uygulanmalıdır. A, C, E vitamininden, selenyum, çinko ve omega 3’ten zengin bir beslenme programı izlenmelidir. Her gün koyu yeşil yapraklı sebzeler, meyveler, badem ve ceviz gibi yağlı tohumlar, kurubaklagiller, yumurta, et gibi besinleri tüketmeleri önerilmektedir.
Yetersiz ve dengesiz beslenme beraberinde pek çok sorunu getirebileceğinden, beslenme desteği gereken çocuklarda bir beslenme uzmanından destek alınabilir.